Psi senior cz.1

Starość jest naturalnym etapem psiego życia. Starości nie możemy rozpatrywać w kategorii choroby (starości nie można leczyć), dlatego by móc zrozumieć zachowanie starego psa i sprostać jego potrzebom na tym etapie życia, warto temu zjawisku, przyjrzeć się nieco bliżej.

Obecnie populacja starych psów i kotów rośnie w dość szybkim tempie.  Stary pies będący pacjentem w klinice weterynaryjnej nie jest dziś rzadkością. Biorąc pod uwagę wzrost liczby długo żyjących u naszego boku małych zwierząt (najczęściej psów i kotów), zjawisko, jakim jest proces starzenia się a w nim, starzenia się mózgu i związane z tym choroby neurodegradacyjne, stają się  nie lada wyzwaniem nie tylko dla lekarzy weterynarii, ale również, w znacznym stopniu dla ich opiekunów i domowników.

Czym jest proces starzenia?

Starość to „całokształt zmian, które powstają w organizmie w miarę upływu czasu i doprowadzają do ubytków czynnościowych oraz ostatecznie do śmierci”.[1]

Jak wynika z definicji, starość jest procesem naturalnie nieodwracalnym, który stanowi ostatni etap psiego życia.

Starość jest naturalnym stanem fizjologicznym, który wiąże się ze słabnącą zdolnością radzenia sobie z różnego rodzaju czynnikami środowiskowymi i fizjologicznymi. To również osłabiona zdolność reagowania i radzenia sobie z czynnikami stresogennymi. Wreszcie to stan, w którym nie tylko dochodzi do patologicznych zmian, co skutkuje upośledzeniem czynności narządów czy powstawaniem różnego rodzaju nowotworów, ale również pojawiającymi się w tym wieku, wieloma zaburzeniami behawioralnymi.

W jakim wieku psa możemy już mówić o jego starości?

Przyjmuje się, że objawy starości u przeciętnego czworonoga pojawiają się już około 7 roku życia (obecnie średnia długość życia psa w krajach wysokorozwiniętych to 12-14 lat). Oczywiście ze względu na istniejącą ogromną różnorodność ras, ta granica nie jest jednoznaczna (w przypadku ras olbrzymich, takich jak np. Dog Niemiecki, siódmy rok życia to już zdecydowanie pies senior, podczas gdy 7 letni Jack Rusell Terier może jeszcze w pełni cieszyć się życiem, będąc w całkiem dobrej kondycji fizycznej i psychicznej).

Jakie mogą być pierwsze oznaki starości u psa?

Często zmiana w zachowaniu psa w wieku geriatrycznym, może być pierwszym, widocznym dla nas objawem, pojawiającej się choroby w wieku starczym u czworonoga.

Dlatego też w przypadku zaistniałych zmian, należy przede wszystkim poddać zwierzę odpowiedniej diagnostyce weterynaryjnej.

Choroby, które najczęściej pojawiają się u starzejącego się psa to:

• choroby układu moczowo – płciowego. Do nich należą między innymi takie schorzenia jak infekcje dróg moczowych, kamica moczowa, nietrzymanie moczu, niewydolność nerek, zaburzenia hormonalne, łagodny przerost gruczołu krokowego, ropomacicze, nowotwory gruczołu sutkowego.
• choroby układu pokarmowego. Tu należałoby zacząć od problemów stomatologicznych, takich jak choroby dziąsła, choroby zębów czy osadzanie się kamienia nazębnego.

Dalej choroby wątroby (zapalenie, zwłóknienie, marskość wreszcie nowotwory czy encefalopatia), choroby zakaźne, zapalenia.

• choroby układu krążenia.
• choroby zwyrodnieniowe stawów.

W przypadku odczuwalnego przez zwierzę bólu, ogromny wpływ w tej sytuacji, ma jego naturalny system adaptacyjny. To właśnie dzięki działaniu ośrodkowego układu nerwowego, zwierzę szuka sposobu na zminimalizowanie odczuwanego dyskomfortu (unikania bólu). Takim przykładem w przypadku zwyrodnienia stawów będzie zmiana sposobu chodzenia (nienaturalne stawianie łap).

• choroby układu nerwowego. I tu do najczęstszych należą, Zespół Zaburzeń Poznawczych.

Czym jest Zespół zaburzeń poznawczych (ang. congestive dysfunction syndrome, CDS) to choroba neurodegradacyjna, „charakteryzująca się postępującym upośledzeniem czynności poznawczych i postępującym uszkodzeniem mózgu”.[2]

To nic innego jak rodzaj demencji starczej. Problem ten dotyczy nie tylko psów, ale również wszystkich innych starzejących się zwierząt.

„Starzenie się ośrodkowego układu nerwowego jest dynamicznym procesem, któremu towarzyszą zmiany w funkcjach fizjologicznych, i szlakach biochemicznych, oraz zjawiska postępującej degradację struktur anatomicznych [...] Na uwagę zasługuje fakt, iż zmianom strukturalnym w starzejącym się mózgu psa, towarzyszy obniżenie liczby synaps, co może negatywnie wpływać na transmisję neuronalną i powodować modyfikację w ekspresji i dystrybucji neuroprzekaźników”.[3]

W związku z powyższym, zmiany neuropatologiczne, jakie wywołuje Zespół Zaburzeń Poznawczych są analogicznie, podobne do zmian, jakie powstają u ludzi w przypadku choroby Alzheimera.

c.d.n.

Ewa Jabłońska 

Instytucja szkoleniowa wpisana do

RIS pod numerem ewidencyjnym: 2.06/00075/2021 

© Jacek Piech

Skontaktuj się z nami

kontakt@centrumpsychologiizwierzat.pl

Ewa Jabłońska, tel. +48 797 375 191 

Beata Węsierska Wesoła, tel. +48 502 687 698